Sement

Binalar, yollar, körpülər və digər mühüm infrastrukturların inşasında istifadə olunan əsas materiallardan biri isə, heç şübhəsiz, sementdir. Sementin möhkəmliyi, yapışdırıcılıq xüsusiyyəti və uzunömürlülüyü onu hər bir tikinti prosesinin ayrılmaz hissəsinə çevirir. İstər şəxsi ev tikintisi, istərsə də iri infrastruktur layihələri üçün etibarlı sement təchizatı vacibdir.
Lakin bu məhsulu haradan almaq və hansı növünü seçmək daha doğrudur? Keyfiyyətli sement necə seçilməlidir? Qiymətlər nə qədər dəyişə bilər? Onlayn alışın üstünlükləri nələrdir? Məhz bu suallara cavab tapmaq üçün Azərbaycanın inşaat sektorunda etibarlı ünvanlardan biri olan INSAAT.AZ saytı diqqət mərkəzinə çevrilir.
Yazımızda isə sizə sementin mahiyyəti, istifadə sahələri, INSAAT.AZ-ın təklifləri, qiymət formalaşması və onlayn sifarişin üstünlükləri barədə geniş və ətraflı məlumat təqdim edəcəyik.

Sement növləri və onların fərqləri

Sement, tikinti sahəsində bünövrədən tutmuş ən incə üzlük işlərinə qədər demək olar ki, hər mərhələdə istifadə olunan əsas bağlayıcı materialdır. Onun növləri və texniki xüsusiyyətləri layihənin tələblərinə uyğun şəkildə dəyişir. Seçim zamanı sementin sərtləşmə sürəti, istilik ayrılması, rəngi və son nəticədə yaratdığı dayanıqlılıq kimi göstəricilər mühüm əhəmiyyət daşıyır. Saytda təqdim olunan sement növləri istifadə sahəsinə, kimyəvi tərkibinə və möhkəmlik markasına görə fərqləndirilmiş şəkildə təqdim olunur.

Portland sement

Ən çox yayılmış növdür. Çox vaxt M400 və M500 markaları şəklində satılır. Bu markalar sementin sıxılma müqavimətini göstərir və daha möhkəm beton üçün istifadə olunur. Portland sement, sürətli sərtləşmə və yüksək dayanıqlılıq xüsusiyyətləri ilə seçilir. Tikintinin istənilən mərhələsində, təməl tökmə, sütunların quraşdırılması, pilləkənlərin betonu və s. kimi əsas konstruktiv işlərdə bu sement növü tətbiq olunur. Onun üstünlüklərindən biri də geniş istifadə sahəsidir. Həm əl ilə, həm də texnika ilə görülən işlər üçün uyğundur. Müxtəlif hava şəraitində sabit nəticə verir və su ilə təmasda belə gücünü itirmir. Bu səbəbdən fərdi evlərdən tutmuş çoxmərtəbəli binalara qədər hər yerdə portland sementə üstünlük verilir.

Aşağı istilikli sement

Bu növ daha çox iri obyektlərdə, su anbarları, bəndlər kimi massiv qurğularda istifadə olunur. Belə layihələrdə beton töküldükdən sonra yüksək istilik ayrılması istənmədiyi üçün, bu sement növü seçilir. Sərtləşmə prosesi yavaşdır, amma temperaturu aşağı saxlayır. Bu xüsusiyyət onun mikroçatların qarşısını almasına və strukturun daha stabil bərkiməsinə şərait yaradır. Aşağı istilikli sementin tərkibində klinker miqdarı az, mineral əlavələr isə daha çox olur ki, bu da istilik effektini tənzimləyir. Çox böyük həcmdə beton tökülən zaman daxili temperaturun qalxması nəticəsində çatların yaranmaması üçün bu növ sement uyöun hesab olunur. Bu sement növü ekoloji cəhətdən də üstün sayılır, çünki karbon izini azaldır.

Ağ sement və xüsusi tiplər

Dekorativ məqsədlər üçün idealdır. Bu növ sement adətən parklar, bəzək sütunları, fasad işləri, heykəltəraşlıq və memarlıq elementlərinin hazırlanmasında istifadə olunur. Ağ sement, xüsusi seçilmiş xammal yüksək keyfiyyətli kireçdaşı və az miqdarda dəmir oksidi ilə hazırlanır. Bu da ona parlaq və təmiz ağ rəng verir. Bundan əlavə, ağ sementin üzərinə rəngli piqmentlər əlavə etməklə müxtəlif dekorativ betonlar hazırlamaq mümkündür. O, həm interyer, həm də eksteryer dizaynında estetik baxımdan fərqlənmək istəyənlər üçün əla seçimdir. Xüsusi tiplər arasında isə sulfatadavamlı sement, sürətli bərkiyən sement, sualtı sement və digər texniki məqsədlər üçün nəzərdə tutulan versiyalar yer alır. Bu tiplər konkret mühəndislik tələblərinə cavab verən layihələrdə istifadə olunur və sertifikatlaşdırılmış standartlara uyğun hazırlanır.

Ən çox satılan sement markaları

Tikinti sahəsində sement seçimi təkcə texniki göstəricilərə deyil, həm də brendin etibarlılığına və bazardakı reputasiyasına əsaslanır. Müştərilər çox zaman artıq özünü sübut etmiş, keyfiyyəti test edilmiş sement markalarına üstünlük verirlər. Bu, layihənin risklərini azaltmaq, tikintinin davamlılığını təmin etmək və həm material, həm də işçilik baxımından səmərəli nəticə əldə etmək məqsədi daşıyır.Ən çox tələb olunan sement markaları arasında həm beynəlxalq, həm də yerli istehsalçılar təmsil olunur. Bu brendlər texniki baxımdan fərqlənsələr də, hər biri müəyyən istifadə sahələrinə və büdcə kateqoriyalarına uyğun şəkildə təklif olunur.

Holcim

Beynəlxalq standartlara uyğun, keyfiyyəti ilə tanınır. Holcim markası qlobal tikinti sənayesində yüksək mövqeyə malikdir və dünyanın bir çox ölkəsində iri infrastruktur layihələrində istifadə olunur. Onun sement məhsulları müasir texnologiyalarla hazırlanır. Güclü laboratoriya nəzarətindən keçir və daimi texniki göstəricilərə malik olur. Holcim sementləri yüksək möhkəmlik, sürətli bərkimə və temperatur dəyişikliyinə qarşı davamlılıq baxımından üstünlüklərə malikdir. Bu səbəbdən Holcim markalı sementlər çoxmərtəbəli tikililər, körpülər, tunellər və digər mühüm obyektlər üçün etibarlı seçim hesab olunur. Brendin təqdim etdiyi texniki dəstək və zəmanət sistemi də istifadəçilər tərəfindən yüksək qiymətləndirilir.

M400 və M500 markalı sementlər

Ən çox istifadə edilən universal sement növləridir. M400 markalı sement orta möhkəmlik dərəcəsi ilə fərqlənir. Daha çox fərdi yaşayış evlərində, tökmə işlərində və kiçik obyektlərin betonlaşdırılmasında istifadə olunur. M500 isə daha yüksək dayanıqlılıq tələb edən obyektlər üçün nəzərdə tutulur. İri tikinti sahələrində, binaların əsas konstruksiyaları, körpülər və sənaye obyektlərində geniş tətbiq olunur. Hər iki marka portland sement növündə olur və onların tərkibi müxtəlif layihələrin ehtiyaclarına cavab verəcək şəkildə tənzimlənir. Bu markalar həm yerli, həm də xarici istehsalçılar tərəfindən təklif olunur. Demək olar ki, tikinti bazarının hər seqmentində bu məhsullar mütəmadi olaraq istifadə olunur.

BCC və digər brendlər

Müxtəlif qiymət seqmentlərinə uyğun alternativlər təqdim olunur. BCC kimi yerli və regional sement istehsalçıları son illərdə texnoloji yeniliklərə əsaslanaraq daha rəqabətli və əlçatan məhsullar təqdim etməyə başlamışdır. Bu markalar qiymət baxımından daha sərfəli olmaqla yanaşı, keyfiyyət göstəricilərində də müəyyən sabitlik təmin edirlər. Fərdi tikinti ilə məşğul olanlar, kiçik layihələr həyata keçirən ustalar və büdcəsini qorumaq istəyən alıcılar üçün BCC və digər bu tip brendlər yaxşı alternativ sayılır. Onların əsas üstünlüyü odur ki, geniş çeşiddə məhsullar təklif edir. Regional paylama şəbəkəsinə malikdir və qısa müddətdə tədarük imkanı yaradır. İstifadəçilər məhsul alarkən brendin təqdim etdiyi sertifikat və texniki pasportlara diqqət etməklə daha sağlam qərar verə bilərlər.

Sementin qiyməti

Sementin qiyməti yalnız onun fiziki görünüşü və satış forması ilə deyil, həm də bir sıra iqtisadi, texnoloji və mövsümi faktorlarla müəyyən olunur. Alıcılar üçün bu amilləri başa düşmək düzgün büdcə planlaması aparmaq və məhsul seçimində daha məqsədyönlü davranmaq baxımından olduqca vacibdir. Sementin qiymətindəki dəyişikliklər bazarda təklif və tələbin nisbəti ilə yanaşı, xammalın dəyəri, brend dəyəri, logistika və hətta hava şəraiti ilə belə əlaqəlidir.

Xammal və istehsal dəyəri

Sementin istehsalında istifadə olunan klinker, gips və digər əlavələrin qiyməti məhsula təsir edir. Klinker sementin əsas tərkib hissəsi olub, yüksək temperaturda hazırlanır və onun maya dəyərinin böyük hissəsini təşkil edir. Bu maddənin tədarükündəki hər hansı dəyişiklik sementin son satış qiymətinə birbaşa təsir edir. İstehsal zamanı istifadə olunan enerjinin miqdarı da qiymət amilidir. Yüksək temperaturda uzun müddət bişirilmə tələb edən sement növləri üçün enerji sərfiyyatı çox olur. Bu, məhsulun maya dəyərini artırır. Sementin texniki göstəricilərini yaxşılaşdırmaq məqsədilə əlavə edilən kimyəvi qatqıların qiymətləri də məhsulun son dəyərinə təsir edən önəmli amillərdəndir.

Mövsüm və tələb

Yay və yaz aylarında tikinti mövsümünün aktivliyi səbəbilə qiymətlərdə artım müşahidə olunur. Bu dövrlərdə tikinti şirkətləri və fərdi istifadəçilər tərəfindən sementə olan tələbat kəskin şəkildə artır və təchizatçılar məhsulu daha yüksək qiymətə təklif etməyə başlayırlar. Mövsümi tələbatla paralel olaraq çatdırılma və istehsal proseslərində yüklənmə baş verir. Bu da logistik xərclərin artmasına səbəb olur. Əksinə, payızın sonu və qış aylarında tikinti fəaliyyəti azalır və qiymətlər müəyyən qədər aşağı düşür. Belə mövsümi dəyişikliklər qiymətlərin proqnozlaşdırılmasında və alış vaxtının düzgün təyin edilməsində böyük əhəmiyyət daşıyır. Planlı şəkildə alış edənlər üçün mövsümi endirimlərdən faydalanmaq real qənaət imkanı yaradır.

Brend və keyfiyyət fərqi

Tanınmış brendlərin məhsulları adətən daha yüksək qiymətlərlə təqdim olunur, lakin keyfiyyət zəmanəti verir. Belə brendlər məhsulun hazırlanmasında daha sabit və standartlaşdırılmış texnologiyalardan istifadə edir, bu da sementin fiziki və kimyəvi xüsusiyyətlərinin davamlı və stabil olmasını təmin edir. Əlavə olaraq, bu brendlər hər partiya məhsulu laboratoriya şəraitində test etdikləri və uyğunluq sertifikatları təqdim etdikləri üçün onların məhsulları daha çox etibar qazanır. Bu səbəbdən peşəkar inşaatçılar və iri layihələrdə çalışan şirkətlər çox zaman məhz bu brendlərə üstünlük verirlər. Aşağı qiymətli, brendsiz sementlər isə ilkin mərhələdə daha ucuz görünsə də, uzunmüddətli istifadə zamanı bərkimə keyfiyyəti, rütubətə davamlılıq və struktur dayanıqlılığı baxımından problemlər yarada bilər. Bu səbəbdən alıcı yalnız qiymətə deyil, keyfiyyətə və zəmanətə də diqqət yetirməlidir.

Sementin keyfiyyət göstəriciləri

Sementin keyfiyyəti, onun tətbiq olunacağı sahəyə uyğunluğunu və tikinti obyektinin uzunömürlülüyünü birbaşa müəyyən edən əsas faktordur. Yüksək keyfiyyətli sement yalnız bərkimə prosesi və möhkəmlik baxımından deyil, eyni zamanda çətin hava şəraitinə, rütubətə və mexaniki yüklənməyə qarşı dayanıqlılığı ilə də seçilir. Sementin markası, sərtləşmə müddəti və ətraf mühitə qarşı davamlılığı kimi parametrlər, alıcının layihəsinin spesifikasına uyğun seçim etməsi üçün əsas göstəricilərdir.

Güc və dayanıqlıq

Sementin markası onun 1 sm² sahəyə düşən yükə davam gətirmə qabiliyyətini göstərir. Bu, sementin mexaniki möhkəmliyini ifadə edən ən əsas göstəricilərdən biridir. Betonun hazır vəziyyətdə nə qədər yüklənsə də deformasiya olmadan qalacağını müəyyən edir. Məsələn, M400 markalı sement 400 kq/cm², M500 markalı isə 500 kq/cm² qədər yüklənməyə davam gətirə bilir. M500 markalı sementlər daha çox çoxmərtəbəli binalar, körpülər və sənaye obyektləri kimi yüksək dayanıqlılıq tələb edən layihələrdə istifadə olunur. Aşağı markalı sementlər isə daha sadə və kiçikhəcmli tikililərdə kifayət edir. Sementin möhkəmliyi həm də onun qarışıqda necə davrandığını və bərkidikdən sonra uzunmüddətli sabitliyini müəyyən edir.

Sərtləşmə müddəti

Bu parametr inşaatın sürətinə təsir edir. Sementin sərtləşmə müddəti dedikdə, onun beton halına gətirildikdən sonra tam olaraq nə qədər vaxtda bərkiyib istifadəyə hazır hala gəlməsi nəzərdə tutulur. Bəzi layihələrdə, xüsusilə təcili təmir işlərində və ya hava şəraitinin dəyişkən olduğu hallarda, sürətli sərtləşmə üstünlük hesab olunur. Sürətli bərkiyən sementlər daha tez formadan çıxarıla bilər və növbəti mərhələyə keçidi sürətləndirir. Digər hallarda isə tədrici bərkimə daha münasib olur. Çünki bu zaman betonun daxilindəki reaksiya daha stabil gedir və çatların yaranma riski azalır. Məsələn, iri həcmli beton tökülmələrində və ya strukturun öz çəkisi böyük olduqda, yavaş sərtləşmə betonun daha möhkəm və çatlarsız formalaşmasına imkan verir.

Rütubətə və havaya davamlılıq

Keyfiyyətli sement nəm və hava dəyişikliklərinə davamlı olur. Bu, açıq sahələrdə inşaat üçün xüsusilə vacibdir. Sementin rütubətə qarşı davamlılığı onun tərkibindəki mineralların su ilə reaksiyaya girdikdən sonra sabit qalması və xarici təsirlərdən qorunması ilə bağlıdır. Əgər sement bu xüsusiyyəti təmin etmirsə, tikilidə zamanla duzlaşma, çatlama və eroziya kimi problemlər meydana gələ bilər. Havanın temperatur və rütubət dəyişmələri də sementin quruma prosesinə təsir edir. Yaxşı keyfiyyətli sement bu dəyişikliklərə qarşı stabil reaksiyalar verir. Nəticədə tikilinin istənilən hava şəraitində dayanıqlılığı qorunur. Bu xüsusiyyətlər açıq hava obyektləri, dənizkənarı tikililər və su ilə təmasda olan strukturlar üçün xüsusilə əhəmiyyətlidir.